Bộ trưởng Bộ Công Thương: Đề xuất tạm dừng nghị định về quản lý thuốc lá thế hệ mới

Đặt câu hỏi chất vấn, đại biểu Trần Thị Thanh Lam (Đoàn Bến Tre) nêu thực tế, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng chưa được thừa nhận ở Việt Nam nhưng lại được bán tràn lan trên thị trường, nhất là qua môi trường không gian mạng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe đến người dân, đặc biệt là giới trẻ. Đại biểu cho rằng, các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên thị trường hiện nay là hàng nhập lậu, chưa rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Đại biểu Trần Thị Thanh Lam đề nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Công Thương trong quản lý thị trường.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn.

Trả lời đại biểu vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, kinh doanh thuốc lá là ngành nghề kinh doanh có điều kiện và được điều chỉnh bởi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và Nghị định số 67. Sản phẩm thuốc lá thế hệ mới bao gồm cả thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng chưa được định nghĩa cụ thể trong luật hiện hành. Do vậy, thời gian vừa qua đang tồn tại khoảng trống pháp lý trong công tác quản lý nhà nước đối với sản phẩm này.

"Dù chưa có chính sách quản lý, song với tư cách cơ quan quản lý nhà nước, Bộ Công Thương chưa cấp phép kinh doanh và đăng ký thông báo website kinh doanh thuốc lá thế hệ mới cho bất kể doanh nghiệp nào", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết; đồng thời khẳng định đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường tăng cường đấu tranh, xử lý số lượng rất lớn các trường hợp vi phạm nghiêm trọng như tại Hà Nam, Bắc Ninh và Hà Nội.

Đề cập đến các giải pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết, Bộ sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan tham mưu cơ quan có thẩm quyền ban hành các chính sách quản lý chặt chẽ, có cơ chế quản lý rõ ràng đối với thuốc lá điện tử, khắc phục khoảng trống về pháp lý trong lĩnh vực này, tạo cơ sở để các ban ngành, địa phương thực hiện đồng bộ, có căn cứ pháp luật. Đồng thời, tham mưu cho cấp ủy chính quyền địa phương dành nguồn lực thỏa đáng để thực hiện hiệu quả Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng.

Bên cạnh đó, Bộ sẽ tiếp tục chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường phối hợp cơ quan chức năng địa phương tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm; phối hợp chặt chẽ các lực lượng như Ban chỉ đạo 389, lực lượng hải quan, biên phòng, chính quyền các địa phương thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng tại Công điện số 47 để quản lý tốt thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang lan tràn trên thị trường.

"Các vi phạm đối với thuốc lá truyền thống hay thuốc lá thế hệ mới chủ yếu là nhập lậu. Do vậy, lực lượng chức năng cần ngăn chặn ở biên giới. Khi đã vào đất liền rồi thì việc quản lý là một câu chuyện khó khăn", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chia sẻ.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Thông tin và truyền thông tăng cường công tác thông tin, truyền thông về tác hại của thuốc lá điện tử, đặc biệt đối với đối tượng yếu thế, trẻ em, học sinh. Xem xét đưa vào chương trình giảng dạy tại nhà trường về tác hại của thuốc lá điện tử, những quy định cấm của pháp luật, các chế tài xử lý; đặc biệt là cần huy động được sự tham gia của các lực lượng xã hội như Đoàn, Đội, gia đình, nhà trường, cộng đồng dân cư trong việc tuyên truyền, giáo dục về tác hại của thuốc lá và quản lý con em mình. Đồng thời, phải đề cao trách nhiệm của chính quyền địa phương trong quản lý nhà nước trên địa bàn...

Phát biểu tranh luận về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn TP Hà Nội) có thắc mắc rằng, biện pháp phòng, chống buôn lậu thuốc lá mới liệu có hiệu quả không khi tỷ lệ hút thuốc lá điện tử tăng lên rất nhiều, tỷ lệ buôn bán, sản xuất thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới cũng tăng.

Đại biểu đặt câu hỏi, Bộ Công Thương có thí điểm nhập khẩu thuốc lá thế hệ mới nữa không và Bộ trưởng có giải pháp gì để lấp khoảng trống pháp lý trong công tác quản lý thuốc lá điện tử?

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh luôn nhất quán quan điểm, cần bảo vệ sức khỏe của người dân. Do đó, Bộ đã đề xuất với Chính phủ tạm dừng nghị định về quản lý thuốc lá thế hệ mới cho đến khi Bộ Y tế có đánh giá chính thức về tác hại của sản phẩm này và Thủ tướng Chính phủ đã chấp nhận.

"Nếu Bộ Y tế khẳng định sản phẩm này có hại đến sức khỏe tới mức phải cấm thì Bộ Công Thương ủng hộ việc sớm sửa đổi quy định pháp luật có liên quan để các sản phẩm này không được lưu hành ở nước ta", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói và một lần nữa khẳng định, Bộ Công Thương chưa cấp phép cho bất kỳ đại lý hoặc website nào lưu hành sản phẩm này. 

THẢO PHƯƠNG