Thế giới thu được bao nhiêu khi đánh thuế tối thiểu toàn cầu với tỷ phú?

Hiện thuế thu nhập cá nhân thực tế của các tỷ phú thấp hơn rất nhiều so với các nhóm người lao động khác, do họ có thể gửi tiền vào các công ty bình phong vốn được lập ra chỉ phục vụ cho mục đích trốn thuế. Bên cạnh đó, những công ty này còn có thể trở thành chủ sở hữu trên danh nghĩa của bất động sản đắt đỏ nhất. Chính các lỗ hổng pháp lý trên cho phép giới siêu giàu tránh phải nộp những khoản thuế thu nhập cụ thể, vì thế mức thuế mà họ phải đóng chỉ dao động từ 0,6% trở xuống so với tổng tài sản. Đơn cử, số tiền nộp thuế so với thu nhập của tỷ phú Mỹ chỉ vào xấp xỉ 0,5% hay thậm chí tại một số nước đánh thuế cao như Pháp thì con số này gần như bằng 0.

Người dân Mỹ tuần hành, giơ biểu ngữ kêu gọi đánh thuế người giàu. Ảnh: Getty Images

“Điều này sẽ gây rủi ro cho sự bền vững của hệ thống thuế, đồng thời làm giảm khả năng tiếp nhận thuế của xã hội”, Reuters dẫn lời Giám đốc EU Tax Observatory Gabriel Zucman nhấn mạnh.

Chênh lệch giàu nghèo gia tăng tại nhiều nước đang làm dấy lên lời kêu gọi các công dân giàu nhất gánh nhiều tiền thuế hơn. Theo Reuters, ngân sách năm 2024 của Chính phủ Mỹ từng đưa ra kế hoạch đánh thuế tối thiểu 25% với nhóm 0,01% giàu nhất nước này. Dẫu vậy, đề xuất đó đã bị lu mờ khi các nghị sĩ vật lộn với nguy cơ chính phủ đóng cửa.

Dù nỗ lực phối hợp quốc tế nhằm đánh thuế giới siêu giàu toàn cầu sẽ phải mất nhiều năm, song EU Tax Observatory nhận định không có gì là không thể. Cơ quan này lấy ví dụ trước đây các doanh nghiệp đa quốc gia tận dụng kẽ hở để chuyển lợi nhuận sang những nước đánh thuế thấp. Tuy nhiên, một thỏa thuận được 140 nước nhất trí vào năm 2021 sẽ hạn chế hành vi này bằng cách áp thuế tối thiểu toàn cầu 15% từ năm sau.