Xử lý nghiêm tập thể, cá nhân cố tình làm chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Tham dự hội nghị có các Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ: Hồ Đức Phớc, Lê Thành Long, Bùi Thanh Sơn, cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ngành liên quan.

Tham dự tại điểm cầu thành phố Hà Nội có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh cùng đại diện lãnh đạo các đơn vị liên quan.

Giải ngân ước đạt 46,3% kế hoạch

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung đã báo cáo tóm tắt về tình hình giải ngân vốn đầu tư công 8 tháng đầu năm và nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2025.

Báo cáo cho thấy, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2025 cho các bộ, cơ quan trung ương là 884.585,6 tỷ đồng, bao gồm vốn ngân sách Trung ương là 408.858,3 tỷ đồng và vốn ngân sách địa phương là 475.727,3 tỷ đồng.

Đến ngày 31-8-2025, các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đã phân bổ, giao kế hoạch đầu tư vốn năm 2025 chi tiết cho danh mục nhiệm vụ, dự án là 846.187 tỷ đồng, đạt 95,66% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, bao gồm vốn ngân sách Trung ương là 370.459,7 tỷ đồng; vốn ngân sách địa phương là 475.727,3 tỷ đồng.

Kết quả giải ngân đến hết tháng 8-2025 ước đạt 46,3% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cao hơn so với cùng kỳ năm 2024 (40,4%). Trong đó, có 9 bộ, cơ quan Trung ương và 22 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên mức trung bình cả nước; 29 bộ, cơ quan Trung ương và 12 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới mức trung bình cả nước.

Về nguyên nhân ảnh hưởng đến công tác giải ngân vốn đầu tư công, giải phóng mặt bằng vẫn là một trong những khó khăn, vướng mắc rất lớn. Có 2 bộ, cơ quan trung ương và 18 địa phương báo cáo gặp vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư. Trong đó, vấn đề chủ yếu gặp phải liên quan đến xác định nguồn gốc đất, giá đất bồi thường, chưa đồng thuận của người dân, thủ tục tái định cư chậm, di dời công trình tiện ích.

Cùng với đó là ảnh hưởng từ việc sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức bộ máy. Trong đó, có 6 bộ và 15 địa phương ghi nhận tác động từ việc sắp xếp, hợp nhất đơn vị hành chính và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Một số công trình, dự án chưa được chuyển giao nhiệm vụ chủ đầu tư, giao nhận hồ sơ chậm do xáo trộn nhân sự và tâm lý e ngại của chủ đầu tư. Ngoài ra, một số địa phương gặp khó khăn trong công tác điều hành và thủ tục chuyển tiếp dự án giữa các cấp.

Bên cạnh đó còn gặp khó khăn về quy hoạch, môi trường, nguồn cung và biến động giá vật liệu. Trong đó, có 3 bộ và 10 địa phương phản ánh về vấn đề biến động giá nguyên vật liệu, khan hiếm nguồn cung vật liệu xây dựng (đặc biệt cát, đá, vật liệu san lấp), vướng mắc quy hoạch, đánh giá tác động môi trường ảnh hưởng đến việc giải ngân vốn đầu tư công.

“Trong các nguyên nhân trên, nguyên nhân chủ yếu vẫn là công tác tổ chức triển khai thực hiện, tại một số thời điểm, một số dự án và một số bộ, ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt, vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong một số trường hợp chưa được phát huy đầy đủ, chưa rõ nét”, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung nhấn mạnh.

Lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết, số vốn còn lại phải giải ngân trong các tháng cuối năm 2025 là rất lớn (khoảng 475 nghìn tỷ đồng) để hoàn thành mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch đầu tư công vốn NSNN năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ giao. Vì thế, Bộ Tài chính kiến nghị Thường trực Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt 11 nhóm nhiệm vụ trọng tâm.

Trong đó, tập trung thực hiện các biện pháp, giải pháp linh hoạt, sáng tạo; lập kế hoạch giải ngân chi tiết cho từng dự án và kiểm soát tiến độ theo từng tuần, từng tháng; chủ động điều chuyển vốn từ dự án giải ngân chậm sang dự án giải ngân tốt và có nhu cầu bổ sung vốn theo quy định.

Đặc biệt là tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công, xử lý nghiêm theo quy định các tập thể, cá nhân cố tình làm chậm tiến độ phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công. Trong đó, thay thế ngay những cán bộ, công chức, viên chức yếu kém, hạn chế về năng lực và trách nhiệm; kiên quyết xử lý các hành vi tiêu cực, tham nhũng trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư công.

Hà Nội cam kết đạt mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch

Phát biểu tại hội nghị, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương thảo luận làm rõ 9 nguyên nhân tồn tại vì sao tiến độ giải ngân các dự án đầu tư công còn chậm; đồng thời, đưa ra các giải pháp, kiến nghị với các bộ, ngành và Chính phủ để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, năm 2025, với tổng kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao hơn 87 nghìn tỷ đồng, tăng 1,13 lần so với năm 2024, là thách thức không nhỏ. Ngay từ đầu năm, thành phố đã hành động với quyết tâm cao nhất, ban hành các kế hoạch, chỉ thị, xác định rõ lộ trình, trách nhiệm cho từng chủ đầu tư, dự án để đẩy nhanh tốc độ giải ngân.

Đến hết ngày 31-8-2025, thành phố Hà Nội đã giải ngân được 36 nghìn tỷ đồng, đạt trên 41% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Ước đến hết ngày 30-9-2025, thành phố giải ngân đạt xấp xỉ 39,3 nghìn tỷ đồng, tương đương 45,1% kế hoạch. Dù còn thấp hơn mức bình quân chung của cả nước, nhưng về giá trị tuyệt đối, Hà Nội là một trong hai địa phương dẫn đầu cả nước, gấp 1,3 lần so với cùng kỳ.

“

“Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, từ nay đến cuối năm, thành phố sẽ hoàn thành 100% kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công Thủ tướng Chính phủ giao”, đồng chí Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh.

Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, năm 2025, Bộ Y tế được phân bổ 8.500 tỷ đồng, gồm cả vốn trong nước và vốn ODA để xây dựng các trường điểm. Tính đến ngày 15-9, Bộ đã giải ngân được khoảng 18%. Đối với các dự án đầu tư công, do thời gian phân bổ, phê duyệt vốn muộn nên các dự án triển khai chậm.

Về nguyên nhân, tồn tại, hạn chế, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho hay, khi được phân bổ vốn, các bộ, ngành, địa phương đều không mong muốn giải ngân chậm, tuy nhiên, do điều kiện phê duyệt dự án, các điều kiện triển khai mất nhiều thời gian. Đối với các dự án chuyển tiếp, thủ tục gia hạn cho việc triển khai tiếp cũng chậm.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, vừa qua, báo chí đưa tin cơ sở 2 Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức và cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai tại Ninh Bình sẽ đi vào hoạt động từ tháng 11 năm nay. Tuy nhiên, Bộ trưởng cho rằng, đến tháng 11 mới hoàn thành đầu tư xây dựng, việc lắp đặt trang thiết bị cũng như hoàn thiện các chứng chỉ, giấy phép… cần nhiều thời gian nữa trước khi chính thức phục vụ công tác khám, chữa bệnh của người dân.

Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn yêu cầu các địa phương phải đẩy nhanh đầu tư công, đặc biệt là các dự án giao thông trọng điểm quốc gia.

Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương tập trung tháo gỡ khó khăn khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ 1-7 vừa qua, trong đó phải chuyển tiếp các dự án đầu tư công; quan tâm đến năng lực của cấp xã khi nhận chuyển giao các dự án lớn chuyển tiếp từ cấp thành phố, cấp huyện.

Liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn cho rằng, Chính phủ đã phân cấp, ủy quyền rất mạnh cho các địa phương, trong đó có việc tách giải phóng mặt bằng khỏi dự án đầu tư công. Vì thế, các địa phương cần tập trung tháo gỡ điểm nghẽn của công tác giải phóng mặt bằng để đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư công hiện nay.