Thiết kế nhà ở xã hội phải khả thi, tránh kỳ vọng vượt quá năng lực thực tế

Sáng 6/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã làm việc với Bộ Xây dựng và Hội Kiến trúc sư Việt Nam về thiết kế mẫu nhà ở xã hội.

Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng cho rằng cuộc thi thiết kế mẫu nhà ở xã hội không chỉ dừng ở việc đưa ra ý tưởng kiến trúc mà phải hướng tới hình dung tổng thể nhà ở xã hội trong đô thị, bảo đảm bản sắc, kiến trúc, kết cấu an toàn.

Đồng thời, rút ngắn thủ tục và tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư phát triển nhà ở xã hội lựa chọn, thực hiện đúng quy trình, quy định pháp luật kiến trúc, xây dựng, chấn chỉnh, khắc phục tình trạng lộn xộn, phát triển đô thị thiếu kiểm soát.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng, Hội Kiến trúc sư Việt Nam phối hợp xác định lại đề bài cuộc thi thiết kế mẫu nhà ở xã hội khả thi, tránh kỳ vọng vượt quá năng lực thực tế. Theo Phó Thủ tướng, nếu mẫu thiết kế nhà ở xã hội đạt mức độ hoàn thiện từ 50 - 60% thì hoàn toàn có thể rút ngắn được quá trình cấp phép ở địa phương. Với các mẫu nhà ở xã hội đã đạt chuẩn, chỉ cần hoàn thiện các bước kỹ thuật và phòng cháy, chữa cháy, thời gian cấp phép có thể rút ngắn còn 1/3.

Tuy nhiên, không nên kỳ vọng vào mẫu thiết kế có thể dùng cho mọi nơi, mọi loại công trình. Thay vào đó, cần xác định mẫu nhà ở xã hội như một hệ thống khuyến nghị kỹ thuật - mỹ thuật, giúp địa phương lựa chọn phù hợp với quy hoạch, cảnh quan, bản sắc văn hoá, lối sống và đặc điểm địa hình, địa chất ở địa phương.

Việc tiếp cận thiết kế nhà ở xã hội không thể chỉ dừng ở từng căn hộ. Mỗi mẫu thiết kế cần tính đến công năng, kết cấu, giá cả, vật liệu và cả các thiết chế xã hội như trường học, bệnh viện, khu vui chơi, sinh hoạt cộng đồng... Đồng thời, phải thống nhất giữa nhà ở xã hội và kiến trúc đô thị chung.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà gợi mở, Hội Kiến trúc sư cần tổ chức các cuộc thi để định hình kiến trúc ở cấp vùng, thành phố hay khu vực cụ thể. Đơn cử như cuộc thi thiết kế kiến trúc định hướng phát triển vùng miền và đô thị - nông thôn nhằm cụ thể hóa tinh thần trong Luật Kiến trúc, từ đó góp phần xây dựng bản sắc kiến trúc vùng miền, đảm bảo sự hài hòa trong quy hoạch.

Một hướng khác là cuộc thi thiết kế mẫu nhà ở cho vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và khu vực chịu thiên tai như lũ lụt, sạt lở. Những mẫu này cần đảm bảo yếu tố kỹ thuật đơn giản, phù hợp bản sắc địa phương, không yêu cầu cấp phép phức tạp. Đây cũng là cách để định hướng cho các tổ chức tài trợ khi triển khai xây dựng nhà cho người dân vùng khó khăn.

Phó Thủ tướng đề nghị cần có một cuộc thi mang tính chất khoa học, không đơn thuần là mỹ thuật, nhằm xây dựng bộ khuyến cáo kỹ thuật về nền móng, địa chất, kết cấu, vật liệu. Sản phẩm là những nghiên cứu, con số, khảo sát giúp rút ngắn thủ tục thẩm định, cấp phép. Đây là công việc dành cho các chuyên gia xây dựng, kỹ thuật hơn là kiến trúc sư.

“Nếu quy định kỹ thuật nặng nề quá thì kiến trúc sư sẽ không làm được. Phải phối hợp ba nhà: Kiến trúc - kết cấu - xây dựng”, Phó Thủ tướng nói.