Đan Mạch: Đi xe đạp không dừng nhờ “làn sóng xanh”

Tại thủ đô Copenhagen, người đi xe đạp từng mong muốn đi xe đạp trong thành phố mà không bị gián đoạn. Mong ước nho nhỏ này đã thành hiện thực khi chính quyền thành phố Copenhagen mới đây quyết định đồng bộ hóa đèn xanh trên các tuyến đường để người đi xe đạp, với tốc độ 20km/giờ, có thể băng qua ngã tư mà không cần dừng lại. Diễn viên người Đan Mạch Samuel Traum, người thường xuyên sử dụng xe đạp đi làm vui mừng nói: “Trải nghiệm “làn sóng xanh" thật tuyệt vời, đặc biệt là khi bạn đang vội”.

Trước năm 2000, đèn giao thông của thủ đô Đan Mạch được hiệu chỉnh cho ô tô, buộc người đi xe đạp phải dừng lại ở các giao lộ. Năm 2007, chính quyền thành phố đã đảo ngược logic này: "Trên các tuyến đường chính, đèn được điều chỉnh để cho phép xe đạp lưu thông liên tục trong giờ cao điểm. Buổi sáng, đèn xanh được bật để tạo thuận lợi cho người đi xe đạp hướng vào trung tâm và vào buổi chiều khi hướng ra phía ngoài", đại diện phòng kỹ thuật của thành phố tóm tắt.

Nhờ "làn sóng xanh" này, thời gian di chuyển của người đi xe đạp trên tuyến đường Nørrebrogade đã giảm 17%, số điểm dừng đã giảm từ 6 xuống còn 1 trên toàn tuyến. Người đi xe đạp đang được hưởng sự thoải mái và tốc độ tốt hơn: "Đèn giao thông thường được bố trí thẳng hàng với ô tô, giúp cho người đi xe đạp lưu thông nhanh hơn", Line Barfod, Phó thị trưởng thành phố Copenhagen phụ trách giao thông, khẳng định.

Thành công giai đoạn đầu của "làn sóng xanh" khuyến khích chính quyền thành phố Copenhagen mở rộng áp dụng hệ thống "giao thông mềm". Theo đó, 15 tuyến đường mới sẽ được áp dụng biện pháp “giao thông mềm”. Tuy nhiên, “làn sóng xanh” cũng bộc lộ một số hạn chế. Cụ thể như vào giờ cao điểm, đường sá có thể quá đông đúc khiến dòng xe bị chậm lại và việc duy trì thứ tự đèn xanh trở nên khó khăn hơn.

Đằng sau hiệu suất kỹ thuật, triết lý đô thị của thành phố Copenhagen rất rõ ràng: Ưu tiên sức khỏe và môi trường. Từ những năm 1970, Copenhagen đã giảm số lượng ô tô trên đường phố và tự hào có mạng lưới đường dành cho xe đạp rộng khắp. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu tất cả thành phố đều áp dụng biện pháp giảm số lượng ô tô thì lượng khí thải CO₂ sẽ giảm 6%. Đi xe đạp thực sự làm giảm ô nhiễm môi trường và tiếng ồn, đồng thời giảm nguy cơ tai nạn nghiêm trọng.

Do đó, các kỹ sư Đan Mạch tiếp tục cải tiến để hoàn thiện khả năng di chuyển mềm mại này, như đặt cảm biến phát hiện sự xuất hiện của các nhóm người đi xe đạp, phân tích luồng giao thông, hoặc thậm chí là "đường cao tốc" dành cho người đi xe đạp, tránh hoàn toàn phương tiện cơ giới. Các đường cao tốc này được thiết kế để giảm thiểu giao lộ, hấp thụ lưu lượng giao thông cao điểm và được chiếu sáng để tối đa hóa an toàn.

Theo Giám đốc Cơ quan Môi trường châu Âu Leena Ylä-Mononen, bí quyết cho thành công của Copenhagen nằm ở văn hóa: "Lúc đầu, tôi thấy e ngại. Nhưng việc hòa mình vào dòng người nhanh chóng trở thành cách di chuyển thoải mái nhất. Copenhagen cho thấy sự chuyển đổi như vậy là có thể, miễn là bạn thực sự coi trọng việc đạp xe”.

Bằng cách khuyến khích "làn sóng xanh", thủ đô của Đan Mạch đang xem xét lại động lực đô thị và hy vọng duy trì vị thế là "thủ đô xe đạp" của châu Âu trong một thời gian dài.

PHƯƠNG LINH (theo slate.fr)