Hoàn lưu bão số 11 gây mưa lớn diện rộng, nước lũ ở các sông tại Bắc bộ tiếp tục lên
Cơn bão số 11 (Matmo) dù đã suy yếu khi vào đất liền nhưng hoàn lưu sau bão đã gây ra mưa rất lớn tại Hà Nội, Thái Nguyên, Lạng Sơn và hàng loạt địa phương phía Bắc từ đêm 6 đến chiều 7/10. Do ảnh hưởng của mưa lớn diện rộng, từ nay đến ngày 10/10, nước lũ ở các sông tại Bắc bộ tiếp tục lên, nhiều khả năng vượt báo động 3.
Theo dự báo, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên tiếp tục có mưa với lượng mưa tích lũy phổ biến từ 10-30mm, cục bộ trên 40mm. Ảnh: Chinhphu.vn
Mưa lớn diện rộng, lũ dâng cao, nhiều nơi bị cô lập
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, bão số 11 khi tiến vào Biển Đông đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới, song hoàn lưu bão vẫn gây ra mưa rất to đến đặc biệt to trên diện rộng. Lượng mưa phổ biến từ 200 – 400mm, có nơi vượt 500mm, tập trung ở các tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Thanh Hóa.
Cập nhật đến 18 giờ ngày 7/10 từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, mưa lũ tại nhiều tỉnh thành miền Bắc và Bắc Trung bộ đã khiến 3 người (ở Cao Bằng, Thanh Hóa) tử vong do sạt lở đất, 4 người (ở Thái Nguyên, Thanh Hóa) mất tích do lũ cuốn và 2 người bị thương.
Hơn 4.830 ngôi nhà tại Lạng Sơn, Cao Bằng, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Thanh Hóa, Sơn La bị ngập hoặc hư hỏng. Bên cạnh đó, 1.608 nhà bị cô lập, gần 10.000ha lúa và hoa màu bị ngập úng...
Hệ thống giao thông tại các tỉnh miền núi, trung du phía Bắc đang chịu ảnh hưởng nặng nề với 493 điểm sạt lở, ngập lụt, ách tắc giao thông trên địa bàn: Lạng Sơn, Cao Bằng, Thái Nguyên, Bắc Ninh và Thanh Hóa.
Mưa lớn và sạt lở khiến nhiều tuyến giao thông bị chia cắt. Tại quốc lộ 3C đoạn qua Thái Nguyên, hàng nghìn khối đất đá tràn xuống mặt đường, giao thông bị tê liệt trong nhiều giờ. Ở Lạng Sơn, 12 điểm sạt lở lớn trên các tuyến đường liên xã khiến công tác cứu hộ gặp rất nhiều khó khăn.
Sạt lở taluy dương nghiêm trọng tại tuyến quốc lộ 217, đoạn Km22–Km23 qua bản Tong, xã Trung Hạ, tỉnh Thanh Hoá. Ảnh: PV
Tại Thanh Hóa, chiều 7/10, ông Lữ Văn Hà, Chủ tịch UBND xã Trung Hạ cho biết, điểm sạt lở quốc lộ 217 đoạn qua địa bàn đã được thông tuyến tạm thời, các phương tiện có thể lưu thông. Do mưa lớn kéo dài, đất đá, bùn, cây cối từ trên núi sạt xuống đoạn đường qua bản Tong (xã Trung Hạ) khiến tuyến giao thông huyết mạch lên các xã biên giới bị chia cắt.
Mưa lớn gây lũ lớn, vượt lũ lịch sử tại Thái Nguyên
Trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã xảy ra mưa lớn trên diện rộng từ đêm ngày 6/10 đến ngày 7/10, lượng mưa phổ biến 250 - 400mm, có nơi trên 500mm.
Mưa lớn gây lũ lớn, vượt lũ lịch sử. Cụ thể, mực nước trên sông Cầu tại trạm Gia Bảy lúc 5h00' ngày 8/10 là 29,90m đã vượt báo động (BĐ) 3 (27,00m) là 2,9m cao hơn đỉnh lũ lịch sử năm 2024 (1,09m).
Mưa đã gây ngập lụt tại nhiều xã, phường của tỉnh; gây mất điện trên diện rộng; hiện tượng sạt lở đất đá trên địa bàn tỉnh diễn biến hết sức phức tạp do đất đá đã bão hòa nước đe dọa đến an toàn tính mạng, tài sản của người dân, công trình cơ sở hạ tầng của Nhà nước; nhiều diện tích hoa màu bị ngập, thiệt hại...
Tỉnh đã chủ động sơ tán, di dời ngay người dân ra khỏi khu vực nguy hiểm, kiên quyết không để người dân tự ý quay lại khi chưa bảo đảm an toàn; khẩn trương tìm mọi biện pháp tiếp cận các khu vực bị cô lập, cung cấp lương thực, nước uống, nhu yếu phẩm, không để người dân nào bị đói, thiếu nước, thiếu chỗ ở, thiếu quần áo; hướng dẫn người dân ứng phó trước ngập lụt, sạt lở đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của Nhân dân; tổ chức gia cố đê ngay tại các khu vực trọng yếu đảm bảo an toàn đê điều.
Lực lượng chức năng tỉnh Thái Nguyên khẩn trương ứng phó trước nguy cơ lụt sâu. Ảnh: PV
Hà Nội ngập lụt diện rộng
Ngày 7/10, sau khi mưa lớn nhiều giờ tại Hà Nội, với lượng mưa trung bình 110-190mm, đã gây 122 điểm úng ngập, trong đó 29 điểm ngập nặng, các phương tiện không lưu thông được, làm “tê liệt” giao thông đô thị.
Người dân Thủ đô lại phải chật vật với một ngày làm việc đầy khó khăn khi các phương tiện phải “bơi” qua "biển nước" mênh mông trên nhiều tuyến đường. Mưa lớn khiến mực nước tại các điểm trũng thấp dâng cao.
Theo Công ty Thoát nước Hà Nội, lượng mưa đo được tại một số điểm đã vượt ngưỡng 200mm, cao hơn nhiều so với khả năng tiêu thoát của hệ thống đô thị.
Hàng chục trạm bơm tiêu thoát nước (Cổ Nhuế, Đồng Bông, Resco, Phan Văn Trường, Hà Trì) được vận hành hết công suất. Các xí nghiệp thoát nước đã huy động quân số, phương tiện vớt rác, mở cửa các hồ điều hòa để hạ mức nước trên hệ thống.
Tại nhiều điểm úng ngập, các lực lượng chức năng ứng trực, đặt biển cảnh báo, phân luồng giao thông bảo đảm an toàn cho người và phương tiện... Tổng Công ty Điện lực TP Hà Nội (EVNHANOI) cho biết, đơn vị đã tạm ngừng cấp điện cho hơn 13.940 khách hàng, tập trung chủ yếu ở các phường Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hà Đông. Một số khu vực ngoại thành, như: Gia Lâm, Từ Liêm, Đông Anh, Sóc Sơn, Sơn Tây, Thường Tín và Ứng Hòa cũng ghi nhận sự tình trạng ngập úng với trên 3.220 khách hàng bị ảnh hưởng.
Khu vực Hà Trì, Hà Đông ngập trong "biển nước". Ảnh: CTV
Cùng ngày, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự TP Hà Nội phát lệnh báo động lũ cấp 1 trên sông Cà Lồ (thuộc các xã: Sóc Sơn, Đa Phúc, Thư Lâm, Phúc Thịnh, Quang Minh, Tiến Thắng, Nội Bài); phát lệnh báo động lũ cấp 2 trên sông Cầu (thuộc các xã: Trung Giã, Đa Phúc). Đồng thời yêu cầu các địa phương, đơn vị liên quan và người dân thực hiện nghiêm các quy định khi có lệnh báo động lũ, chủ động phương án bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản, nhất là tại các khu vực ven sông, vùng trũng thấp.
Mưa lớn kéo dài gây vỡ đập thủy điện Bắc Khê 1 tại Lạng Sơn
Chiều 7/10, do mưa lớn kéo dài khiến lưu lượng nước đỉnh đạt 1.572m3/giây, vượt quá khả năng thiết kế, hồ chứa thủy điện Bắc Khê 1 ở tỉnh Lạng Sơn đã bị vỡ với chiều dài khoảng 4-5m, sâu 3-4m. Chính quyền địa phương và lực lượng chức năng đã di dời toàn bộ Nhân dân ở vùng hạ du đến nơi an toàn.
Đập thủy điện vỡ, nước dồn về kết hợp với mưa lớn trong những ngày qua có thể gây ngập úng các xã lân cận, song việc hình thành lũ quét, lũ ống không xảy ra. Sự cố đã gây ảnh hưởng trực tiếp đến 3 thôn Bắc Khê, Nà Soong và Hợp Lực với 196 hộ dân. Ước tính thiệt hại tài sản và hoa màu ban đầu khoảng 50 tỷ đồng.
Trong khi đó, hiện nhiều hồ thủy điện ở các tỉnh Cao Bằng, Tuyên Quang, đã và đang cấp tập xả lũ do mưa lớn. Do đó, cơ quan chức năng thông báo người dân vùng hạ lưu đặc biệt cảnh giác vì chưa phải đỉnh lũ.
Trên thượng nguồn sông Lô các thủy điện cũng xả lũ nên để giảm áp lực cho hạ lưu sông Lô (mực nước tại Hà Nội vẫn còn cao), Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã yêu cầu Nhà máy Thủy điện Tuyên Quang đóng bớt 1 cửa xả đáy từ 12 giờ ngày 7/10.
Hồ chứa thủy điện Bắc Khê 1 ở tỉnh Lạng Sơn đã bị vỡ với chiều dài khoảng 4-5m, sâu 3-4m. Ảnh: IT
Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai do lũ cấp 3
Do ảnh hưởng của mưa lớn, lũ trên sông Cầu, sông Thương, sông Lục Nam đang lên nhanh, dự báo đỉnh lũ trên các sông sẽ vượt mức BĐ 3. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có Công văn 7559 gửi UBND các tỉnh, thành phố Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hải Phòng về đảm bảo an toàn hệ thống đê điều, ứng phó với lũ đặc biệt lớn trên sông Cầu, sông Thương, sông Lục Nam.
Theo Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, từ chiều nay 7 - 9/10, lũ trên các sông ở khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa cũng tiếp tục lên, trong đợt lũ này, đỉnh lũ trên sông Thái Bình (Hải Phòng) lên mức BĐ2 - BĐ3; đỉnh lũ trên sông Thao (Lào Cai), sông Lô (Tuyên Quang), sông Hoàng Long (Ninh Bình), thượng lưu sông Mã (Thanh Hóa) lên mức BĐ1 - BĐ2, có sông trên BĐ2.
Ngập lụt diện rộng tại các tỉnh Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng và nguy cơ ngập lụt tại các vùng trũng thấp ven sông, các khu đô thị thuộc khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa; nguy cơ sạt lở bờ sông, đê sông, nguy cơ lũ quét trên các sông suối và sạt lở đất trên các sườn dốc ở khu vực vùng núi Bắc Bộ và Thanh Hóa.
Nhân viên Bệnh viện Đa khoa khu vực Vân Hồ, sơn La dọn dẹp sau khi nước lũ rút trưa 6/10. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Chính phủ chỉ đạo khẩn trương khắc phục hậu quả, hỗ trợ người dân
Tối 7/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính ký công điện yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung phòng, chống lũ, lụt, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất ở Bắc bộ. Theo đó, Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh: Thái Nguyên, Lạng Sơn, Bắc Ninh, Cao Bằng và các địa phương khác trên lưu vực sông Thái Bình, nhất là sông Cầu, sông Thương chủ động phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an triển khai ngay các biện pháp cấp bách phòng, chống lũ theo cấp báo động.
Trong đó, tập trung rà soát những khu vực bị ngập sâu, khu vực có nguy cơ xảy ra sạt lở, lũ ống, lũ quét để chủ động di dời, sơ tán dân cư (nhất là người già, trẻ em, các đối tượng yếu thế) ra khỏi các khu vực nguy hiểm, bảo đảm an toàn tính mạng cho người dân là trên hết, trước hết.
Cùng ngày, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành công điện chỉ đạo các địa phương khẩn cấp ứng phó lũ đặc biệt lớn. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cũng đã trực tiếp dẫn đoàn công tác kiểm tra tình hình mưa, lũ lụt tại Thái Nguyên và Lạng Sơn.
Cơn bão số 11 không chỉ để lại những thiệt hại về vật chất mà còn là phép thử về khả năng ứng phó của các địa phương trước diễn biến khí hậu cực đoan. Trong gian khó, tinh thần tương thân tương ái, sự vào cuộc nhanh chóng của lực lượng cứu hộ, quân đội, công an và các tổ chức xã hội đang giúp người dân sớm vượt qua hoạn nạn, ổn định cuộc sống.