Vẹn nguyên “Ký ức tháng Tư”
Những ngày 4-1975, cùng vui với niềm vui đất nước, cả xóm tôi, xóm nhỏ thuộc xã ven thị xã Tuyên Quang ngày ấy trong mỗi câu chuyện đều chung chủ đề hướng tới ngày giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước.
Hồi đó, các phương tiện thông tin như: Báo, đài chưa có nhiều như bây giờ, chứ đừng nói là điện thoại; điện cũng chưa có, phải dùng đèn dầu. Là cán bộ ngành tuyên truyền, bố tôi được cấp chiếc đài Orionton (chạy pin). Do chỉ có nhà tôi có đài, vậy là bà con cả xóm hay đến nhà tôi chơi và nghe thông tin, nhất là khi có chương trình thời sự, về Giải phóng miền Nam.
Mỗi buổi tối, cái đèn dầu rồi đèn bão được thắp lên, quanh ấm chè xanh, có hôm thêm rá bỏng ngô hay khoai luộc hoặc quả vườn nhà, mọi người cùng nghe đài, rồi chuyền tay nhau đọc Báo Nhân Dân, Báo Quân đội nhân dân (tờ báo cũng do bố tôi mượn của cơ quan mang về), cùng háo hức bàn luận. Bọn trẻ chúng tôi thấy người lớn nói chuyện thì cũng hóng theo. Có hôm chúng tôi còn được người lớn giao việc đọc báo cho mọi người cùng nghe.
Nhớ những buổi trưa, Đài Tiếng nói Việt Nam phát các bản tin thông tin về các trận đánh của quân và dân ta ở chiến trường Miền Nam và giải phóng các tỉnh, trùng giờ các nhà đang ăn cơm, vậy bọn trẻ chúng tôi lại kéo nhau chạy đi các nhà thông báo. Có những mâm cơm bỏ dở giữa chừng vì vui quá, cả nhà cùng theo bọn trẻ, theo những bài hát cách mạng, bài “Giải phóng Miền Nam” tỏa đi các ngõ nhỏ.
Ở hiệu sách thị xã ngày ấy, những tấm bản đồ Tổ quốc mà bên dưới in kèm hình những chiếc cờ Tổ quốc, cờ giải phóng nhỏ xíu, cứ bán hết vèo vèo. Nhiều nhà xóm tôi cũng mua bản đồ đó, giải phóng đến tỉnh nào, anh em chúng tôi lại tranh nhau cắt hình lá cờ bên dưới dán lên vị trí tỉnh đó trên bản đồ. Lũ trẻ tranh nhau dán cờ, có lần dỗi nhau chỉ vì người được dán, người không được dán cờ lên bản đồ.
Trưa ngày 30-4-1975, khi chiếc xe tăng của bộ đội ta húc đổ cánh cửa sắt cổng Dinh Độc Lập, lá cờ của Mặt trận giải phóng đã được cắm, tung bay trên nóc Dinh Độc Lập. Dương Văn Minh - Tổng thống cuối cùng và toàn bộ nội các của ngụy quyền Sài Gòn phải tuyên bố đầu hàng vô điều kiện.
![]() |
Minh họa: TÔ NGỌC |
Đó cũng là thời khắc báo hiệu Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã toàn thắng-Giải phóng Sài Gòn, giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước. Thông tin nhanh chóng chuyển đi các nhà, mọi người cùng tụ tập tới nhà tôi, xúm quanh chiếc đài bán dẫn. Chiết áp vặn hết cỡ, vậy mà mấy cụ già vẫn hô to: “Vặn đài to nữa lên, nghe cho sướng”. Vui quá, cả xóm tôi như vỡ òa trong niềm vui chiến thắng của đất nước, lũ trẻ hò reo, người lớn cười trong nước mắt. Các cụ, các bác lại dặn bố tôi: Nhớ mượn tờ báo có ngày giải phóng Sài Gòn về đọc cho mọi người nghe.
Hôm “Tờ báo ngày giải phóng” về xóm, mọi người chuyền tay nhau, ai cũng áp tớ báo vào ngực như để cảm nhận lại không khí ngày chiến thắng. Có người không biết chữ cũng mân mê tờ báo trên tay. Ngày đó, thịt lợn quá là xa xỉ, vậy mà xóm tôi mổ hẳn một con lợn ăn mừng.
Vậy mà đã 50 năm, xóm nhỏ quê tôi ngày nào nay đã đổi mới. Thị xã ngày nào nay đã trở thành thành phố. Điện lung linh, nhà nào cũng đầy đủ tiện nghi phục vụ sinh hoạt hằng ngày, đặc biệt là những ti vi đời mới. Nhà tôi, cũng trong sự đổi mới của mọi nhà, nhưng chiếc đài Orionton thủa nào vẫn được bố tôi giữ như một “nhân chứng lịch sử” để nhớ lại một thời gian khó. Nhớ về kỷ niệm ngày Giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước năm 1975, xin được tri ân những người đã hy sinh vì nền độc lập, tự do của dân tộc.
ĐẶNG HOA SIM