Núi sông bờ cõi luôn có sức hút đối với nghệ sĩ nhiếp ảnh

Phóng viên (PV): Là một NSNA có nhiều tác phẩm ấn tượng, đoạt giải cao về đề tài biên cương, biển, đảo, ông có cảm xúc thế nào mỗi lần có dịp sáng tác về đề tài này?

NSNA Huỳnh Văn Truyền: Biên cương, biển, đảo là đề tài mà tôi và nhiều NSNA khác yêu thích. Chủ đề này càng khai thác thì càng mở, nghĩa là độ rộng của đề tài khá hứng thú đối với giới “săn ảnh”.

Thông qua đề tài này, các NSNA mong muốn lan tỏa những hình ảnh đẹp của đất nước, nhất là vẻ đẹp của đường biên giới quốc gia trên khía cạnh văn hóa, cảnh sắc, con người khu vực biên giới; về những hoạt động ý nghĩa, những việc làm giản dị, thiêng liêng, tôn vinh lực lượng đang ngày đêm giữ gìn và bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc.

Hình ảnh trẻ em người đồng bào dân tộc đứng bên cửa sổ với đôi mắt sáng trong, mùa xuân biên giới, chốt bảo vệ biên giới phòng, chống Covid-19... để lại cho anh em NSNA chúng tôi nhiều ấn tượng sâu đậm. Đặc biệt, lần đầu tiên tôi cùng anh em Hội NSNA Việt Nam tận mắt chứng kiến hành trình người lính biên phòng di chuyển qua những địa hình rất khó khăn, trong thời tiết khắc nghiệt, cùng nhau vượt rừng lội suối, tự nấu ăn... Chính những dịp đi thực tế sáng tác đó giúp chúng tôi cảm nhận thêm phẩm chất của người lính Bộ đội Cụ Hồ đang ngày đêm giữ biên giới Tổ quốc.

Tác phẩm nằm trong bộ ảnh "Chốt kiểm soát bảo vệ biên giới và phòng, chống Covid-19" giành Huy chương Vàng Cuộc thi "Tự hào một dải biên cương" năm 2020. Ảnh: HUỲNH VĂN TRUYỀN

PV: Hiện nay có hiện tượng nhiếp ảnh bắt chước, trùng lặp ý tưởng, thiếu sáng tạo. Nguy cơ này tác động thế nào với đề tài biên cương, biển, đảo, thưa ông?

NSNA Huỳnh Văn Truyền: Sáng tác chủ đề biên cương, biển, đảo thì không thể phi thực tế được. Hình ảnh càng khó, càng đáng khai thác mới có tiềm năng cho ra đời những tác phẩm giá trị. Điều quan trọng là NSNA phải chọn góc máy tốt để sẵn sàng lên những khuôn hình đẹp, chi tiết. Góc máy là yếu tố quan trọng để qua hình ảnh, người xem có thể thấy được mọi vấn đề, đồng thời chứng tỏ được bề dày kinh nghiệm của mỗi NSNA. Phải có sự cầu thị, tìm hiểu, học hỏi và từ đó rút ra nét riêng của mình để người xem có thể nhận thấy tính cá nhân trong mỗi tác phẩm, khi đó bản thân NSNA mới gây được sự chú ý với công chúng. Với tôi, khi cầm máy thì phải chụp đẹp, cái gì cảm thấy chưa được thì phải học và cố gắng hoàn thiện.

Lấy ví dụ về vụ sạt lở đất ở Trà Leng (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) tháng 10-2020, để chụp lại hình ảnh các chiến sĩ ngày đêm tìm kiếm những nạn nhân mất tích, ngoài sự dũng cảm trong nghề, bản thân NSNA phải thật sự tinh tế, phải chịu khó quan sát mới bắt trọn khoảnh khắc, khi đó mới miêu tả được chân thực hình ảnh những người lính dầm mình nhiều ngày dưới bùn đất để ứng cứu dân.

Theo tôi, nếu một NSNA chụp theo kiểu được đặt hàng hoặc cố làm để lấy giải thưởng của một đơn vị nào đó thì khi sáng tác, người nghệ sĩ đó sẽ không còn bay bổng nữa, từ đó sẽ mất đi tính nghệ thuật, phong cách cá nhân trong chính tác phẩm của mình. Phải giữ được đam mê, không bị đồng tiền hấp dẫn thì mới nuôi dưỡng được cái hồn trong sáng tác. 

PV: Nhiếp ảnh chủ đề biên giới, biển, đảo, ngoài câu chuyện bảo vệ chủ quyền biên cương còn có nhiệm vụ gì?

NSNA Huỳnh Văn Truyền: Được tạo điều kiện từ các cơ quan, ban, ngành trong các hoạt động, sự kiện là cơ hội để sáng tác, tham dự các cuộc thi trong nước và quốc tế. Chúng tôi được các đơn vị mua bản quyền ảnh, chúng tôi sẵn sàng cung cấp nguồn tư liệu để các đơn vị trưng bày trong những sự kiện kết nối kinh tế, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam. Thật sự tự hào khi được lan tỏa hình ảnh về quê hương, đất nước mình. Điều đó cũng góp phần thu hút đầu tư và quảng bá du lịch. 

PV: Theo ông, nên đẩy mạnh phong trào sáng tác ảnh về đề tài này như thế nào?

NSNA Huỳnh Văn Truyền: Muốn đẩy mạnh sáng tác ảnh về đề tài biên giới, biển, đảo, rất cần sự kết nối. Tinh thần đam mê, dấn thân với nghề thì đa số NSNA đều có. Đề tài về biên giới, biển, đảo, nếu như không có sự kết nối sẽ khó để sáng tác do cần bảo đảm các yếu tố liên quan đến an ninh, quốc phòng. Mong mỏi của các NSNA trong thời gian tới sẽ được cơ quan chức năng tạo điều kiện về thủ tục tác nghiệp, về việc đi lại và là “đầu mối” kết nối để anh em nghệ sĩ có cơ hội được tiếp cận với đề tài này, mang nhiều hơn nữa hình ảnh biên cương, biển, đảo Việt Nam đến với công chúng.    

PV: Trân trọng cảm ơn ông!