Sáng 31-3 (tức ngày mồng 3-3 âm lịch), tại phường Thạch Bàn, quận Long Biên, Hà Nội đã diễn ra Lễ hội đền Trấn Vũ. Lễ hội ôn lại những truyền thuyết từ ngàn xưa về Đức Thánh Huyền Thiên Trấn Vũ - vị thần tiêu trừ yêu ma, bảo vệ dân lành, giữ sự bình yên cho muôn dân, vạn vật và cũng là vị thần trị thủy, chống lũ lụt trong quan niệm tâm linh của người dân.
 |
| Các đội thi thực hành lễ rước và dâng hương vào đền Trấn Vũ. |
Lễ hội được tổ chức thường niên từ ngày 1-3 đến hết ngày 4-3 âm lịch hằng năm. Chính hội diễn ra vào ngày 3-3 âm lịch - ngày sinh của Đức Thánh Huyền Thiên Trấn Vũ và cũng là ngày các trai đinh trong làng Ngọc Trì (tên gọi trước kia) thi kéo co ngồi - di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại đã được UNESCO ghi danh năm 2015.
 |
Theo các cụ cao niên, kéo co ngồi là trò diễn hầu Đức Thánh Linh Lang - vị Thành hoàng làng. Theo đó, các đội chơi ngồi trên đất kéo co bằng dây song luồn qua một cây cột gỗ được chôn chặt xuống đất. Người kéo co ngồi chân co chân duỗi và xen kẽ hai bên sợi song, dùng tay để ghì chặt cây song, chân đạp thành hố sâu dưới đất để tạo lực. Dây song để kéo thường to, nhẵn, dài 30m, được nêm chặt ở lỗ cột. Cột mốc là một cột trụ, thường là gỗ lim, cỡ cột đình. Thân cột đục một lỗ tròn để luồn dây song. Cột chôn chắc dưới đất, lỗ luồn dây ở ngang đầu gối người lớn. |
 |
Hằng năm ở lễ hội đền Trấn Vũ thường có 3 đội tham gia, đó là 3 mạn: Mạn Đường, mạn Chợ và mạn Đìa. Trước khi lễ trình diễn kéo co diễn ra, các mạn chuẩn bị lễ vật gồm mâm xôi, thủ lợn phủ mỡ chài rắc hoa hồng và tập trung trước sân đền làm lễ. Thông qua trò chơi và nghi lễ kéo co, người dân cầu cho mưa thuận, gió hòa và mùa vụ bội thu. |
 |
Sau màn dâng hương là nghi lễ kéo co ngồi - một trong những giá trị văn hóa độc đáo của lễ hội đền Trấn Vũ, và cũng là tín ngưỡng có từ lâu đời, thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương. |
 |
Là nghi lễ gắn liền với tâm linh và nguyện vọng của cộng đồng, kéo co ngồi đã được chính những người dân Thạch Bàn lưu giữ và truyền qua nhiều thế hệ. Sau khi được UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể năm 2015, Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội và quận Long Biên đã quy hoạch một khu đất rộng 4.000m2 ngay trước cửa đền Trấn Vũ, xây dựng thành bãi kéo co và phục vụ lễ hội đền Trấn Vũ. |
 |
Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, cho đến nay người dân ở Thạch Bàn vẫn giữ gìn và lưu truyền được nghi lễ trò chơi kéo co gắn với Lễ hội đền Trấn Vũ của mình. Lễ hội đồng thời là sinh hoạt văn hóa xuất phát từ nhu cầu cuộc sống của con người, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, hướng về nguồn cội và là nơi giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa cho thế hệ trẻ tương lai. |
|
| Clip trai làng Ngọc Trì thi kéo co ngồi. |
HÀ ANH - HẢI LY (thực hiện)
