Kiểm soát chất lượng nông sản từ vùng sản xuất an toàn
Để cung cấp nguồn cung thực phẩm sạch, an toàn cho người tiêu dùng Thủ đô, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội đang triển khai xây dựng các mô hình nông nghiệp an toàn theo chuỗi liên kết nhằm kiểm soát từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm.
Các mô hình nông nghiệp an toàn không chỉ cho hiệu quả kinh tế cao, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành chức năng trong giám sát chất lượng tiêu thụ trên thị trường.
Hợp tác xã Rau quả sạch Chúc Sơn (phường Chương Mỹ) sản xuất bảo đảm chất lượng an toàn thực phẩm. Ảnh: Hợp tác xã rau quả sạch Chúc Sơn
Chất lượng là yếu tố sống còn
Theo Giám đốc Hợp tác xã Rau quả sạch Chúc Sơn (phường Chương Mỹ) Hoàng Văn Thám, trên diện tích gần 18ha, trong đó có 12,8ha đạt chuẩn VietGAP và 5ha đạt chuẩn GlobalGAP, đơn vị chuyên trồng các loại rau củ quả ngắn ngày, như: Cải xanh, cải ngọt, xà lách, rau muống, cà chua, đậu... với lịch gieo trồng luân canh, xen canh hợp lý quanh năm. Để cung cấp rau sạch cho thị trường, Hợp tác xã yêu cầu các thành viên tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất từ khi xuống giống tới chăm sóc, sơ chế, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Do chất lượng rau được bảo đảm, nên đến nay, hầu hết sản phẩm của Hợp tác xã tiêu thụ chủ yếu tại hệ thống siêu thị lớn ở Hà Nội, sản lượng khoảng 3 tấn rau/ngày, doanh thu đạt 10-13 tỷ đồng/năm.
Còn theo Giám đốc Hợp tác xã Thủy sản công nghệ cao Đại Áng (xã Ngọc Hồi) Nguyễn Văn Thiêm, để đưa sản phẩm thủy sản an toàn, bảo đảm chất lượng vào siêu thị, cửa hàng tiện ích, Hợp tác xã đầu tư mô hình nuôi thủy sản công nghệ cao “sông trong ao” với 15 bể nuôi trên diện tích 10ha ao, thu khoảng 300 tấn cá/năm, cao 1,8 lần so với nuôi truyền thống trên cùng diện tích.
Ngoài ra, mô hình đã được cấp giấy chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩnVietGAP, sản phẩm đều bảo đảm an toàn thực phẩm. Với mô hình này, người nuôi có thể tận dụng lượng chất thải làm phân bón trong trồng trọ, như xương cá có thể ngâm để tưới cây hoặc nghiền ra để ngâm vi sinh làm thức ăn cho cá.
Mô hình sông trong ao của Hợp tác xã Thủy sản công nghệ cao Đại Áng bảo đảm an toàn thực phẩm. Ảnh: Phương Xuyến
Để giám sát chất lượng nông lâm thủy sản từ khâu sản xuất đến tiêu thụ, thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội phối hợp với các địa phương triển khai các giải pháp thực hiện phát triển nông nghiệp an toàn, bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm lĩnh vực nông nghiệp.
Trưởng phòng Chất lượng, chế biến và Phát triển thị trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) Nguyễn Thị Thu Hằng cho biết, hiện trên địa bàn thành phố hình thành vùng sản xuất nông nghiệp chuyên canh tập trung, bảo đảm an toàn thực phẩm với hơn 5.000ha sản xuất rau an toàn, 52 mô hình rau áp dụng Hệ thống bảo đảm chất lượng nội bộ (PGS), tổng diện tích gần 2.000ha; duy trì hơn 1.700ha VietGAP trồng trọt. Trong đó, diện tích rau đạt 429ha, diện tích cây ăn quả 446ha, diện tích chè 3ha, 66 cơ sở áp dụng VietGAP nuôi trồng thủy sản, 88 cơ sở VietGAP chăn nuôi, 100ha trồng trọt theo tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ, 406 mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao...
Khách hàng tham quan và mua sắm sản phẩm rau sạch của Hợp tác xã Rau quả sạch Chúc Sơn. Ảnh: Hợp tác xã rau quả sạch Chúc Sơn
Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội còn hỗ trợ các cơ sở xây dựng, áp dụng các chương trình quản lý chất lượng tiên tiến trong sản xuất chế biến thực phẩm, như: VietGAP, HACCP, ISO22000, nhằm nâng cao chất lượng bảo đảm an toàn thực phẩm. Theo đó, đến nay, Sở đã hỗ trợ 95 cơ sở xây dựng, áp dụng và được cấp chứng nhận chương trình quản lý chất lượng tiên tiến theo HACCP; 45 cơ sở được hướng dẫn, hỗ trợ xây dựng và đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ)...
Tiếp tục tháo gỡ khó khăn
Hiện việc kiểm soát an toàn thực phẩm gặp khó do đầu tư cơ sở hạ tầng cho sản xuất nông nghiệp, chưa đáp ứng yêu cầu. Muốn sản phẩm chất lượng, an toàn cần có môi trường (đất, nước, không khí), điều kiện sản xuất, kinh doanh (vườn, ao, chuồng, nhà xưởng, trang thiết bị, dụng cụ) hiện đại, an toàn... Tuy nhiên, tỷ suất đầu tư vào sản xuất, kinh doanh nông sản thực phẩm còn rất thấp; nhận thức, năng lực tổ chức thực thi pháp luật, tuân thủ pháp luật của người sản xuất, kinh doanh, người tiêu dùng về chất lượng, an toàn thực phẩm chưa đầy đủ; việc thu hút đầu tư vào sản xuất nông nghiệp còn thấp; ít doanh nghiệp đầu tư sản xuất nông nghiệp, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, chế biến sâu sản phẩm nông, lâm, thủy sản; sản xuất chưa theo tín hiệu của thị trường...
Ngoài ra, sự bất ổn về chính trị thế giới kéo theo những biến động khó lường của thị trường...
Hà Nội nhân rộng các mô hình nông nghiệp an toàn để kiểm soát chất lượng. Ảnh: Phương Xuyến
Để việc quản lý an toàn thực phẩm đi vào nền nếp, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Tạ Văn Tường cho biết, Sở thực hiện tốt quy hoạch phát triển nông nghiệp, quy hoạch giết mổ, mở rộng tổ chức sản xuất tập trung gắn với ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ; hỗ trợ áp dụng các chương trình quản lý chất lượng tiên tiến theo GAP, GMP, HACCP, ISO 22000... nhân rộng các chuỗi giá trị chế biến, cung ứng thực phẩm nông, lâm, thủy sản chất lượng, an toàn.
Khách hàng tham quan và mua sắm sản phẩm nông nghiệp an toàn của Hà Nội tại các hội chợ, hội nghị trưng bày sản phẩm. Ảnh: Hương Giang
Bên cạnh đó, Sở khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, đầu tư nâng cấp dây chuyền thiết bị, đổi mới công nghệ, nhằm sản xuất ra sản phẩm chất lượng tốt, bảo đảm an toàn thực phẩm. Sở tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý kịp thời vi phạm về chất lượng, an toàn thực phẩm; tổ chức lấy mẫu giám sát chất lượng, cảnh báo nguy cơ an toàn thực phẩm sản phẩm nông, lâm, thủy sản trên diện rộng, phát hiện, truy xuất nguồn gốc và yêu cầu khắc phục triệt để các vi phạm...