Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Thanh tra

Cùng dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Thanh tra Việt Nam (23/11/1945 - 23/11/2025) còn có Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Đại tướng Phan Văn Giang - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an; cùng các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Ngành Thanh tra không ngừng lớn mạnh

Với chủ đề “Trọn lời thề liêm chính với Đảng, với Nhân dân”, Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Thanh tra Việt Nam là sự kiện nhằm ôn lại truyền thống vẻ vang; tri ân các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và cùng nhau tự tin, tự hào vững bước vào kỷ nguyên mới với khát vọng cống hiến vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.

Trong diễn văn kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống Thanh tra Việt Nam, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, cách đây 80 năm, ngày 23/11/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 64 thành lập Ban Thanh tra Đặc biệt - tổ chức tiền thân của ngành Thanh tra Việt Nam ngày nay. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng: “Chính phủ cần có Ban Thanh tra Đặc biệt, thay mặt Chính phủ, thường xuyên đi kiểm soát mọi công việc, phát hiện những việc làm sai trái để kịp thời sửa chữa”.

Do đó, Người đã lựa chọn 2 cán bộ tin cậy là cụ Bùi Bằng Đoàn và đồng chí Cù Huy Cận. Sự kiện lịch sử này thể hiện tầm nhìn xa trông rộng, sự quan tâm đặc biệt của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ cách mạng lâm thời đối với việc thiết lập một cơ chế giám sát, kiểm tra, bảo đảm sự trong sạch, liêm chính của bộ máy nhà nước, tăng cường pháp chế, giữ vững niềm tin của nhân dân vào chính quyền cách mạng.

Trải qua 80 năm xây dựng và trưởng thành, Ngành Thanh tra luôn cùng đất nước đi qua nhiều thời khắc lịch sử với hai cuộc kháng chiến trường kỳ vẻ vang của dân tộc và đồng hành cùng dân tộc trong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.

Để thực hiện sứ mệnh trong từng thời kỳ lịch sử cách mạng; Ngành Thanh tra đã được giao nhiều chức năng, nhiệm vụ với các tên gọi khác nhau, như: Ban Thanh tra Đặc biệt, Ban Thanh tra Chính phủ, Ban Thanh tra Trung ương của Chính phủ, Ủy ban Thanh tra của Chính phủ, Ủy ban Thanh tra nhà nước, Thanh tra nhà nước, Thanh tra Chính phủ.

Bộ máy, tổ chức và lực lượng của ngành Thanh tra không ngừng lớn mạnh và từng bước được kiện toàn từ Trung ương tới địa phương. Cán bộ Thanh tra luôn giữ vững phẩm chất, bản lĩnh chính trị, thể hiện được vai trò là lực lượng nòng cốt trong đấu tranh, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, giữ vững kỷ luật, kỷ cương hành chính nhà nước.

Ngành Thanh tra tự hào đã nỗ lực phấn đấu góp phần quan trọng vào những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, mang tầm thời đại của đất nước với những dấu ấn đậm nét và kết quả nổi bật của đất nước...

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nhấn mạnh, ngành Thanh tra nguyện vì lợi ích chung, khát vọng lớn của dân tộc được thể hiện bằng bản lĩnh thép và những hành động cụ thể, như lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ dạy: “Cán bộ thanh tra như cái gương. Gương mờ thì không soi được”; “Cán bộ thanh tra phải giữ gìn cho trong sáng, phải công minh, chính trực”.

Phải đổi mới mạnh mẽ tư duy, phương thức hoạt động

Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, đây là dấu mốc đặc biệt, không chỉ ôn lại truyền thống vẻ vang của ngành Thanh tra mà còn là khẳng định tầm vóc, vị trí và sứ mệnh của công tác thanh tra trong sự nghiệp xây dựng và phát triển, bảo vệ tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa.

Trải qua 80 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành, Tổng Bí thư Tô Lâm ghi nhận, ngành Thanh tra Việt Nam đã hòa cùng với chặng đường lịch sử vẻ vang của đất nước.

Trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, dù điều kiện chiến tranh gian khổ, các tổ chức thanh tra vẫn hoạt động, góp phần giữ vững kỷ cương, kỷ luật, đảm bảo mọi chính sách kháng chiến, kiến quốc được thực hiện công bằng, nghiêm minh.

Trong thời kỳ đổi mới và hội nhập, cán bộ thanh tra tiếp tục là lực lượng quan trọng bảo vệ tính liêm chính của bộ máy nhà nước, phòng ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm, đặc biệt là tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

"Có thể nói, ở đâu có công tác thanh tra, ở đó kỷ cương được thiết lập, niềm tin được củng cố, pháp luật được thượng tôn. Đó là niềm tự hào của 80 năm lịch sử, 80 năm khẳng định bản lĩnh, trí tuệ, sự tận trung, tận hiếu của đội ngũ cán bộ thanh tra đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân", Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định.

Gợi mở một số định hướng và nhiệm vụ trọng tâm đối với ngành thanh tra trong giai đoạn tới, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, quán triệt sâu sắc các chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội lần thứ XIV của Đảng, cụ thể hóa tinh thần đổi mới sáng tạo, phát triển nhanh và bền vững, Đảng ủy Thanh tra Chính phủ cần tập trung xây dựng đề án tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh tra, đáp ứng yêu cầu phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Trong đó, cần làm rõ cơ chế, nội dung, phương thức lãnh đạo của Đảng trong lĩnh vực thanh tra, đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, đồng thời tôn trọng nguyên tắc độc lập, khách quan, công khai, minh bạch, tuân thủ pháp luật.

"Cần coi công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, gắn chặt với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa liêm chính, kiến tạo, phục vụ nhân dân", Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ.

Cùng với đó, phải đổi mới mạnh mẽ tư duy, phương thức hoạt động của thanh tra. Thanh tra không chỉ để phát hiện, xử lý vi phạm mà còn để phòng ngừa, kiến tạo và thúc đẩy sự phát triển. Mỗi cuộc thanh tra phải hướng đến mục tiêu kép: phát hiện sớm sai phạm để bảo vệ tài sản công, đồng thời tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho tổ chức, cho doanh nghiệp và cho người dân.

Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, phòng, chống lãng phí, tham nhũng, tiêu cực không chỉ là để xử lý vi phạm mà còn để làm trong sạch môi trường đầu tư, củng cố niềm tin, thúc đẩy phát triển kinh tế, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, minh bạch.

Công tác thanh tra cần chuyển trọng tâm từ xử lý vi phạm sang phòng ngừa từ sớm, từ xa, kết hợp giữa thanh tra hành chính với thanh tra chuyên đề, giữa kiểm tra hiện trường với phân tích dữ liệu số. Thanh tra phải đi trước một bước, dự báo, cảnh báo sớm những nguy cơ, không để xảy ra vi phạm nhỏ tích tụ thành những sai phạm lớn.

"Mọi hoạt động thanh tra phải khách quan, công tâm, minh bạch, tuân thủ phương châm không có vùng cấm, không có ngoại lệ, nhưng không được cực đoan, hình thức", Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu.

Ngành Thanh tra cần đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, phát hiện vấn đề, kiến nghị hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật và phát hiện, khắc phục những khoảng trống, những kẽ hở trong quản lý nhà nước và thực thi pháp luật, tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới, sáng tạo và phát triển.