Tổng Bí thư dự Lễ kỷ niệm 80 năm ngành Nông nghiệp và Môi trường

Tham dự sự kiện có Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và hơn 1.200 đại biểu đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương, các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp, hiệp hội, cùng các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của ngành. 

Từ trụ đỡ kinh tế đến động lực phát triển xanh của đất nước

Đây là sự kiện chính trị - xã hội trọng đại, đánh dấu chặng đường 80 năm hình thành, phát triển và cống hiến của ngành Nông nghiệp, Tài nguyên và Môi trường - ba trụ cột quan trọng trong sự nghiệp phát triển bền vững của đất nước.

Qua tám thập kỷ, ngành Nông nghiệp và Môi trường đã khẳng định vai trò chiến lược trong bảo đảm an ninh lương thực, sinh kế hàng chục triệu nông dân, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và cân bằng sinh thái; đồng thời góp phần giữ vững ổn định chính trị, an sinh xã hội và bảo vệ môi trường sống của nhân dân.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng khẳng định: “Tám mươi năm qua là hành trình vẻ vang và đầy tự hào - bản hùng ca về ý chí, trí tuệ, khát vọng cống hiến của các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành Nông nghiệp và Môi trường, đã góp phần dựng xây một Việt Nam xanh, hùng cường và phát triển”.

Trải qua chiến tranh, tái thiết và công cuộc đổi mới, ngành Nông nghiệp đã trở thành trụ đỡ của nền kinh tế quốc dân, đưa Việt Nam từ nước thiếu ăn trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới. Từ các chủ trương đổi mới như Khoán 100, Khoán 10, đến Luật Đất đai 1993 và chương trình Xây dựng nông thôn mới, nông nghiệp Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh, đóng góp quan trọng cho tăng trưởng, ổn định xã hội và giảm nghèo bền vững.

Song song với đó, ngành Nông nghiệp và Môi trường không ngừng hoàn thiện thể chế, pháp luật và chiến lược phát triển, trở thành trụ cột của phát triển bền vững, gắn quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường với tăng trưởng xanh và ứng phó biến đổi khí hậu. Nhờ đó, Việt Nam đã đạt nhiều tiến bộ rõ rệt: tỷ lệ che phủ rừng duy trì trên 42%, tỷ lệ thu gom rác thải đạt hơn 95%, vị trí xếp hạng phát triển bền vững tăng mạnh trong khu vực.

Năm 2025 đánh dấu một dấu mốc lịch sử mới khi Quốc hội khóa XV quyết nghị hợp nhất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với Bộ Tài nguyên và Môi trường, hình thành Bộ Nông nghiệp và Môi trường từ ngày 1/3/2025. Đây là bước đi thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng và Nhà nước nhằm quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực quốc gia, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới.

Sau hợp nhất, Bộ đã nhanh chóng kiện toàn tổ chức, ổn định bộ máy, bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả. Các phong trào thi đua yêu nước tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ, tạo khí thế sôi nổi, cổ vũ toàn ngành vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao. Nhiều phong trào tiêu biểu được phát huy và nhân rộng như: “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”, “Đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong ngành Nông nghiệp và Môi trường”, “Làm giàu, làm sạch cơ sở dữ liệu đất đai” và “Hành động giảm thiểu ô nhiễm nhựa và ni lông”,…

Ba thập kỷ qua, giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tăng gần 50 lần, đạt hơn 62,5 tỷ USD năm 2024, đưa Việt Nam vào top 15 quốc gia xuất khẩu nông sản lớn nhất thế giới. Các mặt hàng như cao, cà phê, hạt điều, hồ tiêu, thủy sản, rau quả liên tục nằm trong nhóm 5 nước xuất khẩu lớn nhất toàn cầu. Đặc biệt, Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (từ 2010) đã thay đổi căn bản diện mạo nông thôn, hơn 78% xã đạt chuẩn, hạ tầng được cải thiện, đời sống người dân nâng cao. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm từ 58% (năm 1993) xuống còn 4,06% (năm 2024). Đây là minh chứng rõ nét cho hiệu quả chính sách phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Công tác thi đua, khen thưởng được thực hiện dân chủ, công khai, đúng người, đúng việc, chú trọng tôn vinh người lao động trực tiếp, tập thể cơ sở, vùng khó khăn. Trong 5 năm qua, toàn ngành đã được tặng thưởng: 15 Chiến sĩ thi đua toàn quốc; 65 Cờ thi đua của Chính phủ; 04 Huân chương Độc lập; 379 Huân chương Lao động các hạng; 606 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; hàng nghìn danh hiệu, bằng khen, kỷ niệm chương của Bộ trưởng.

Nhân dịp Kỷ niệm 80 năm, ngành Nông nghiệp và Môi trường vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất, đồng thời tuyên dương 30 hợp tác xã, 24 nông dân, chủ trang trại tiêu biểu; 57 tập thể và 151 cá nhân điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2020 - 2025; Phát động phong trào thi đua giai đoạn 2025 - 2030 với phương châm “Truyền thống - Đổi mới - Phát triển - Bền vững”, kêu gọi toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, doanh nghiệp và nông dân cả nước biến niềm tự hào thành hành động cụ thể, biến khát vọng thành sức mạnh cống hiến.

5 nhiệm vụ trọng tâm được đặt ra cho giai đoạn tới

Giai đoạn tới, toàn ngành Nông nghiệp và Môi trường tập trung thi đua thực hiện các mục tiêu trọng tâm.

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế và mô hình quản trị hiện đại, thống nhất. Rà soát, sửa đổi toàn diện pháp luật về đất đai, nước, rừng, môi trường, khí hậu và nông nghiệp bảo đảm đồng bộ, minh bạch. Kiện toàn mô hình Bộ tinh gọn, đa ngành, có khả năng hoạch định chiến lược và quản lý tổng hợp theo vùng, lưu vực và hệ sinh thái. Phân cấp mạnh gắn với trách nhiệm giải trình, nâng cao vai trò điều phối của Trung ương và hiệu lực quản lý ở địa phương.

Thứ hai, phát triển nông nghiệp sinh thái, kinh tế xanh và tuần hoàn. Chuyển mạnh từ tăng trưởng chiều rộng sang giá trị bền vững dựa trên khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo. Nhân rộng mô hình phát thải thấp, bảo tồn đa dạng sinh học, quản lý rừng bền vững. Thiết lập tiêu chuẩn xanh, nâng tầm thương hiệu nông sản Việt Nam gắn với truy xuất nguồn gốc, chỉ dẫn địa lý và tín chỉ carbon.

Thứ ba, quản lý, sử dụng hiệu quả và bền vững tài nguyên quốc gia. Khai thác tiết kiệm đất, nước, rừng, khoáng sản, biển phục vụ phát triển lâu dài. Bảo đảm an ninh nguồn nước, nhất là các lưu vực xuyên biên giới như Mekong. Số hóa, công khai dữ liệu tài nguyên - môi trường, nâng cao quản trị dựa trên kết quả, bằng chứng.

Thứ tư, thúc đẩy khoa học - công nghệ và chuyển đổi số làm động lực bứt phá. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, cảm biến, chuỗi khối trong giám sát tài nguyên và nông nghiệp thông minh. Đẩy mạnh nghiên cứu giống cây, con thích ứng khí hậu; hỗ trợ khởi nghiệp và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo ở nông thôn.

Thứ năm, nâng cao hiệu lực quản trị và huy động nguồn lực cho chuyển đổi xanh. Bộ máy phải tinh gọn, cán bộ phải vững chuyên môn, chắc bản lĩnh, đáp ứng yêu cầu quản lý đa ngành. Khai thông nguồn lực trong nước và quốc tế, nhất là tài chính về khí hậu, ODA thế hệ mới, vốn tư nhân cho đầu tư xanh. Chủ động tham gia các sáng kiến toàn cầu về phát thải ròng “0”, kinh tế carbon thấp; khẳng định vai trò và vị thế Việt Nam trong khu vực và thế giới.

Thành tựu 80 năm qua của ngành Nông nghiệp và Môi trường là kết tinh của trí tuệ, tâm huyết và sự cống hiến thầm lặng của nhiều thế hệ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Những đóng góp ấy đã tạo nên nền tảng vững chắc cho sự phát triển của ngành hôm nay và mai sau. Bước vào giai đoạn phát triển mới của đất nước, ngành Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục nuôi dưỡng khát vọng vươn lên, phát huy truyền thống vẻ vang, nỗ lực đổi mới và sáng tạo, góp phần xây dựng một Việt Nam xanh, hùng cường và thịnh vượng.