Tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm sang người

Bộ Y tế vừa thông tin về ca tử vong do cúm A (H5N1) là bệnh nhân nam, 21 tuổi, cư trú tại thôn Tân Ninh, xã Ninh Trung (thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa). Bệnh nhân xuất hiện triệu chứng sốt, ho từ ngày 11-3-2024. Bệnh nhân tự điều trị nhưng các triệu chứng không thuyên giảm.

Bệnh nhân đã đến khám và điều trị tại Trung tâm Y tế Ninh Hòa vào ngày 16 và 17-3-2024, sau đó được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa điều trị với chẩn đoán viêm phổi. Ngày 19-3-2024, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Khánh Hòa đã lấy mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân để xét nghiệm; theo kết quả xét nghiệm ngày 20-3-2024, bệnh nhân dương tính với cúm A(H5N1) và kết quả khẳng định của Viện Pasteur Nha Trang ngày 22-3-2024 xác định bệnh nhân dương tính với cúm A(H5N1).

Do bệnh tình diễn tiến nặng, bệnh nhân đã tử vong vào ngày 23-3-2024. Theo kết quả điều tra dịch tễ, vào dịp trước và sau Tết Nguyên đán 2024, bệnh nhân có đi bẫy chim hoang dã ở gần khu vực bệnh nhân sinh sống; xung quanh khu vực gia đình bệnh nhân sinh sống không có hiện tượng gia cầm ốm, chết. Các trường hợp tiếp xúc gần với bệnh nhân được lập danh sách và theo dõi sức khỏe hằng ngày; đến nay chưa phát hiện thêm trường hợp mắc mới.

Buôn bán gia cầm tại chợ Ngọc Thụy (Long Biên, Hà Nội).

Đây là trường hợp mắc cúm A(H5N1) thứ 2 kể từ năm 2014 sau nhiều năm không ghi nhận trường hợp mắc bệnh trên người tại Việt Nam. Trước đó, vào tháng 10-2022, tại Phú Thọ đã ghi nhận một trường hợp mắc cúm A(H5N1) trên người. Tích lũy từ năm 2003 đến nay, cả nước ghi nhận 128 người nhiễm cúm A(H5N1), trong đó có 65 người tử vong (50,8%).

Trên thế giới, từ cuối năm 2023 đến nay ghi nhận nhiều đợt bùng phát cúm gia cầm trên động vật ở tất cả các khu vực, chủ yếu là do chủng virus cúm A(H5N1). Tại Campuchia tiếp tục ghi nhận các ca bệnh cúm A(H5N1) trên người từ cuối năm 2023. Trong nước, theo thông tin từ Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), dịch cúm gia cầm vẫn được ghi nhận rải rác trên đàn gia cầm ở nhiều địa phương.

Từ đầu năm 2024 đến nay ghi nhận 6 ổ dịch cúm gia cầm địa phương gồm: Bắc Ninh, Ninh Bình, Khánh Hòa, Bà Rịa-Vũng Tàu, Long An, Tiền Giang. Thời điểm này đang trong giai đoạn chuyển mùa, thời tiết thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi cho các loại mầm bệnh phát triển. Bộ Y tế nhận định, trong thời gian tới vẫn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm sang người.

Theo khuyến cáo của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), bệnh cúm gia cầm trên người hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như chưa có vaccine phòng bệnh. Hiện chưa có bằng chứng cho thấy cúm A (H5N1) lây từ người sang người, virus A (H5N1) là chủng cúm độc lực cao, người bị nhiễm thường diễn tiến nặng và tử vong với tỷ lệ cao (khoảng 50%).

Để chủ động phòng, chống dịch cúm A (H5N1) lây từ gia cầm sang người, người dân không ăn gia cầm, các sản phẩm gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc; bảo đảm ăn chín, uống sôi; rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn. Không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc. Khi phát hiện gia cầm ốm, chết tuyệt đối không được giết mổ và sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.

Hạn chế tiếp xúc, giết mổ, ăn các loại động vật hoang dã, đặc biệt là chim. Người dân sống trong vùng có gia cầm ốm, chết nếu thấy hiện tượng sốt, ho, khó thở lập tức đến ngay các cơ sở y tế khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Khi xuất hiện cúm gia cầm mà có dấu hiệu lây lan sang người thì phải lập tức khoanh vùng dịch để triển khai biện pháp phòng, chống.

Bài và ảnh: DIỆP CHÂU