Đại dịch Covid-19 tiếp tục hoành hành trên thế giới
Theo trang thống kê Worldometers.info, tính đến 8h ngày 19-1 (theo giờ Việt Nam), trên thế giới có tổng cộng 334.901.469 ca mắc Covid-19 và 5.572.678 ca tử vong. Số ca hồi phục là 270.612.319 ca. Mỹ vẫn là quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch Covid-19 với 68.599.991 ca mắc và 877.125 ca tử vong.
Gia tăng các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19
Kể từ giữa tháng 11-2021 tới nay, số ca tử vong do Covid-19 tại Mỹ vẫn liên tục tăng với khoảng 1.700 ca/tuần và số ca tử vong được ghi nhận tại các nhà dưỡng lão cũng tăng trong 2 tuần qua, mặc dù vẫn thấp hơn nhiều so với năm 2021, bởi hầu hết người dân đã tiêm chủng. Số ca mắc Covid-19 đặc biệt là biến thể Omicron, tăng cao ở nhiều bang và nhiều người có bệnh nền đã trở bệnh nặng hơn. Theo dự báo của giới chuyên gia, nước này có thể sẽ có thêm khoảng 50.000-300.000 người tử vong từ nay cho tới khi dịch giảm dần vào giữa tháng 3 tới. Tổng số ca tử vong vì đại dịch của nước Mỹ có thể sẽ cán mốc kỷ lục 1 triệu ca trong 1-2 tháng tới.
Viện Paul Ehrlich (PEI) - Cơ quan quản lý vaccine của Đức ngày 18-1 thông báo những người đã tiêm một liều duy nhất vaccine do Hãng Johnson & Johnson (J&J) bào chế sẽ không còn được công nhận là đã tiêm chủng đầy đủ. Từ mùa thu năm ngoái, Chính phủ Đức đã khuyến nghị tiêm 1 mũi vaccine mRNA thứ hai cho những người đã tiêm J&J và coi đây là mũi tăng cường. Tháng 12-2021, Chính phủ Đức thông báo những người đã tiêm J&J cần tiêm mũi thứ 3 sau 3 tháng sau khi tiêm mũi 2 mới được coi là đã tiêm mũi tăng cường.
|
Việt Nam vượt nhiều quốc gia trên thế giới về tốc độ tiêm vaccine phòng Covid-19 |
Tuy nhiên, theo bản cập nhật của PEI về chứng nhận tiêm chủng trong Pháp lệnh miễn trừ các biện pháp bảo vệ Covid-19, từ ngày 15-1, 1 liều vaccine J&J không được coi là đã tiêm đầy đủ và cần phải tiêm mũi vaccine thứ 2 mới được công nhận là hoàn thành tiêm chủng cơ bản. Theo quy định mới có hiệu lực từ ngày 15-1 tại Đức, tất cả những người đã tiêm mũi tăng cường (mũi thứ 3) sẽ không phải xét nghiệm Covid-19 trước khi vào nhà hàng hay quán cà phê.
Số liệu thống kê mới nhất cho thấy Đức ghi nhận 74.405 ca mắc mới Covid-19 và 193 ca tử vong trong vòng 24 giờ qua. Mặc dù số ca mắc mới theo ngày giảm so với ngày hôm trước, nhưng tỷ lệ mắc trong 7 ngày vẫn ở mức rất cao 553,2 ca/100.000 người. Để ngăn chặn đà lây lan của đại dịch Covid-19, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin ngày 18-1 đã kêu gọi người sử dụng lao động tạo điều kiện cho nhân viên đi làm việc từ xa. Ông nhấn mạnh: “Điều này nhằm hỗ trợ các bác sĩ và giảm gánh nặng cho các cơ sở y tế và không cản trở quá trình sản xuất. Giải pháp này trước hết cần áp dụng cho những công dân lớn tuổi và những người mắc các bệnh mãn tính”.
Theo Hội đồng điều phối phòng chống virus SARS-CoV-2 của Nga, trong vòng 24 giờ, số ca mắc Covid-19 hàng ngày tại nước này đã lên tới 31.252 trường hợp - mức cao nhất kể từ đầu tháng 12-2021. Sự gia tăng số ca nhiễm virus SARS-CoV-2 diễn ra ở tất cả các thành phố lớn của Nga. Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Y tế Italia Pierpaolo Sileri cho biết “làn sóng” thứ tư của đại dịch Covid-19 tại nước này đã đạt đỉnh và các biện pháp phòng ngừa có thể được nới lỏng. Thứ trưởng Bộ Y tế Italia Pierpaolo Sileri cho biết biến thể Omicron đang lây lan nhanh hơn nhưng ít nghiêm trọng hơn ở nhóm người đã được tiêm vaccine. Đại dịch tại Italia dường như đã đạt đỉnh và số ca nhiễm Covid-19 mới dự kiến sớm giảm xuống, theo đó cho phép Chính phủ xem xét nới lỏng các biện pháp hạn chế để phòng chống dịch.
Theo quan chức phụ trách phòng chống Covid-19 của Italia - Tướng Francesco Figliuolo, 69,5% người dân Italia trên 18 tuổi (tương đương 27.475.782 người) đã được tiêm mũi vaccine tăng cường. Italia đứng thứ 3 trong Liên minh châu Âu (EU) và thứ 11 trên thế giới về số liều tiêm vaccine cho mỗi 100.000 dân.
Cải tiến nhiều loại vaccine phòng Covid-19
Cơ quan quản lý dược phẩm châu Âu (EMA) ngày 18-1 nhấn mạnh các công ty dược phẩm nên cải tiến nhiều loại vaccine phòng Covid-19, không chỉ phù hợp để đối phó với biến thể Omicron đang lây lan nhanh mà còn cho các phiên bản đối phó với sự kết hợp của nhiều biến thể. Hiện các nhà sản xuất vaccine như BioNTech-Pfizer, Moderna và liên minh giữa AstraZeneca và Đại học Oxford đang tiến hành cải tiến các loại vaccine của họ để đối phó với Omicron, hiện đang lấn át biến thể Delta ở nhiều nơi trên thế giới.
Giám đốc Điều hành BioNTech - ông Ugur Sahin tại hội nghị trực tuyến JPMorgan Healthcare diễn ra vừa qua đã nhấn mạnh sự cần thiết phải phát triển các sản phẩm phù hợp với nhiều hơn để đối phó biến thể Omicron, vì khả năng miễn dịch đối với Omicron đã được chứng minh là có thể mang lại sự bảo vệ chống lại các biến thể trước đó. Ông Sahin nhấn mạnh nhiễm Omicron và vaccine chống Omicron rất có thể kích thích phản ứng miễn dịch chống lại tất cả các biến thể hiện có.
Trước “làn sóng” lây lan nhanh chóng của biến thể Omicron khiến các trung tâm xét nghiệm bị quá tải, Chính phủ Israel đã lên kế hoạch phát miễn phí bộ xét nghiệm cho người dân nhằm sớm phát hiện những ca mắc Covid-19 trong cộng đồng để vừa bảo vệ sức khỏe cho nhân dân, vừa đảm bảo các hoạt động kinh tế bình thường. Dự kiến trong giai đoạn 1, mỗi học sinh dưới 18 tuổi sẽ được phát 6 bộ xét nghiệm để sử dụng trong 2 tuần.
Sau đó, chính quyền sẽ cân nhắc khả năng phân phát tiếp trong giai đoạn 2 nếu cần thiết. Các bệnh viện lão khoa và nhà dưỡng lão sẽ được phân phối tổng cộng 2,5 triệu bộ xét nghiệm cho nhân viên và người cần điều dưỡng theo chỉ dẫn của Bộ Y tế. Trong khi đó, mỗi hộ gia đình theo diện hưởng chế độ an sinh xã hội (khoảng 450.000 hộ) sẽ được nhận 20 bộ xét nghiệm. Khoảng 25.000 người cao tuổi đang sinh hoạt trong các câu lạc bộ thuộc Bộ An sinh Xã hội, mỗi người sẽ được phát 3 bộ xét nghiệm/tuần trong vòng 3 tuần.
Ở một diễn biến khác, Tổng thống Indonesia Joko Widodo đã kêu gọi người dân nước này hạn chế các hoạt động ngoài trời nếu không có vấn đề khẩn cấp, đồng thời ưu tiên làm việc tại nhà. Lời kêu gọi trên được đưa ra trong bối cảnh các ca lây nhiễm biến thể Omicron đang lây lan nhanh tại Indonesia. Ngày 16-1, quốc gia Đông Nam Á này đã ghi nhận 1.054 ca mắc Covid-19 mới, cao nhất kể từ ngày 14-10-2021. Ông Widodo cũng tiếp tục nhắc nhở người dân giữ gìn sức khỏe bằng cách đeo khẩu trang, duy trì khoảng cách và rửa tay sát khuẩn thường xuyên, đồng thời lập tức đi tiêm mũi nhắc lại vaccine phòng Covid-19, trong khuôn khổ chương trình được phát động vào ngày 12-1 vừa qua và hiện được mở rộng trên toàn quốc.
Phát hiện biến thể gene giúp người mắc Covid-19 giảm nguy cơ chuyển nặng
Một nhóm nhà khoa học quốc tế do Viện Karolinska (Thụy Điển) dẫn đầu đã phát hiện một biến thể gene có khả năng giúp các bệnh nhân mắc Covid-19 giảm nguy cơ chuyển nặng. Kết quả nghiên cứu đăng tải trên Tạp chí khoa học Nature Genetics được cho là có thể mở ra hướng đi mới trong nghiên cứu, phát triển liệu pháp điều trị Covid-19. Các nhà khoa học đã xác định chính xác biến thể này bằng cách nghiên cứu những người có nguồn gốc tổ tiên khác nhau, từ đó tìm ra biến thể gene bảo vệ, được xác định là “rs10774671 G”.
Nghiên cứu có sự tham gia của 2.787 bệnh nhân gốc Phi mắc Covid-19 và 130.997 người trong nhóm đối chứng từ 6 nghiên cứu đoàn hệ (Cohort study) - loại nghiên cứu được các nhà dịch tễ học áp dụng để truy tìm nguyên nhân của bệnh hoặc tìm các yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh. Các nhà khoa học đã so sánh nghiên cứu này với một nghiên cứu được tiến hành trước đây - có quy mô lớn hơn với đối tượng tham gia là người gốc châu Âu, để đưa ra kết luận. Kết quả cho thấy 80% số người tham gia nghiên cứu mang biến thể bảo vệ trên. Các nghiên cứu trước đây trên chủ yếu tập trung vào những người có tổ tiên châu Âu, phát hiện ra rằng việc mang một đoạn ADN cụ thể này giúp giảm 20% nguy cơ bệnh chuyển nặng khi mắc Covid-19.
Theo các nhà khoa học, đoạn ADN này có thể mã hóa gene trong hệ thống miễn dịch và được di truyền từ người Neanderthal cổ đại. Tuy nhiên, vùng ADN này chứa rất nhiều biến thể di truyền, khiến các nhà khoa học gặp khó khăn trong việc phân loại biến thể bảo vệ một cách chính xác. Do đó, trong nghiên cứu mới này, các nhà khoa học đã tập trung nghiên cứu những người có tổ tiên châu Phi, không có mối liên kết với người Neanderthal. Từ việc đối chiếu giữa hai nhóm người, các nhà khoa học có thể chỉ ra biến thể nào trong ADN thực sự có tác dụng bảo vệ cơ thể trước Covid-19.
